جمهوریت در انقلاب مشروطه و انقلاب سال ۱۳۵۷ :
محمدجواد کاشی عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی معتقد است که از دوره مشروطه تا انقلاب اسلامی، نسبت بین جمهوریت و اسلامیت مطرح بود. در مشروطه جمهوریت محور قرار گرفت و اسلامیت بعنوان ناظر مطرح شد و در انقلاب سال 1357، اسلامیت محور قرار گرفت و جمهوریت بعنوان ناظر بود. اما در هر دو انقلاب، در هر دو یک ساختار متمرکز قدرت شکل گرفت که نه توجهی به ملاحظات جمهوریت داشت نه اسلامیت.چرا که مردمان عصر مشروطه هنوز از وضع رعیت بیرون نیامده بودند. مردمان دوران انقلاب نیز توده بیشکل شهر و روستا بودند . این در حالی است که در واقع امر، جمهور، پذیرش فردیت به مثابه شهروند مسئول است. کدام اسلام یا ایرانیت میتواند به جای همبستگیهای مبتنی بر تبلیغات و فشار هنجاری، فردیت را تصدیق کند و همزمان حس تعاون و دگرخواهی برانگیزد؟ برای خلق جمهور، هر کس به سهم خود باید مدد کند. همه مواریث تاریخی و فرهنگی در این شمارند. این بار در پاسخ به نسبت میان جمهوریت و اسلامیت، باید به قاعده هرم اجتماع سیاسی اندیشید نه راس آن.
کد خبر: ۳۹۴۳۵۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۱۳
سهند ایرانمهر:
هانا آرِنْت (زادهٔ ۱۴ اکتبر ۱۹۰۶ در لیندن–لیمر، هانوفر – درگذشتهٔ ۴ دسامبر ۱۹۷۵ در نیویورک)، فیلسوف سیاسی و تاریخنگار آلمانی-آمریکایی بود. هانا آرنت، از مهمترین اندیشمندانی بود که آرا و افکارش تأثیری ژرف در سدهٔ بیستم میلادی بر جای گذاشت. او سالها در دانشگاههای ایالات متحده در رشتهٔ تئوری سیاسی تدریس کرد و از چندین کشور، دهها دکترای افتخاری گرفت و برنده جایزهٔ آلمانیزبان لِسینگ و فروید شد. او از یهودیانی بود که از هولوکاست جان سالم به در برد و به ایالات متحده مهاجرت کرد. زمینهٔ فلسفه و آثار او، موضوعاتی همچون دموکراسی مستقیم یا اقتدارگرایی و تمامیتخواهی حکومتهای استبدادی است. در متن حاضر سهند ایرانمهر اقدام به تشریح منظونه فکری هانا آرنت به زبان ساده نموده است.
کد خبر: ۳۹۳۷۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۱
گذار به الهیات سیاسی دموکراتیک؛
مشروطیت نخستین فصل تجدد ایرانی است که بر پایه آگاهیها و مفاهیم نوین راهیافته به ذهنیت ایرانی پدیدار شد. در پرتو این آگاهیهای نوآیین، نظام دانایی سنتی شکاف برداشت و هندسه معرفتی آن دگرگون و سنت دچار بحران شد. افزون بر این حکمرانی سنتی که در چارچوب الهیات سیاسی سنتی مشروعیت مییافت با چالش و بحران روبهرو شد و گذار به آن ضرورت یافت. در واکنش به این بحران، گروهی همچنان بر حفظ سنت و الگوی سنتی حکمرانی اصرار داشتند. در برابر گروهی دیگر به ضرورت بازسازی آن پی بردند و کوشیدند تا بر پایه امکانات درونی به بازسازی آن بپردازند که در پرتو کوشش آنها جریان نواندیشی دینی شکل گرفت. بههرحال پرسش این است که مشروطیت چه تحولی در الهیات سیاسی شیعه پدید آورد؟ در پاسخ میتوان ادعا کرد مشروطیت با نقد وجوه اقتدارگرایانه اندیشه سیاسی شیعه زمینه گذار به الهیات سیاسی دموکراتیک را فراهم کرد.
کد خبر: ۳۹۱۰۶۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۶
محمد فنایی اشکوری بیان کرد:
عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) گفت: در عصر ما علامه طباطبایی اولین کسی است که با تفکر فلسفی، به طرح مسائل جدید و ناظر به پرسشهای روز پرداخته و تأملاتی در این زمینه داشته و منشأ جریانی جدید در فلسفه اسلامی شده که امروزه در میان شاگردان با واسطه و بیواسطه وی ادامه دارد.
کد خبر: ۳۸۹۸۹۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۸
نقد همایش داوری در ترازوی داوری؛
در هفته گذشته همایشی دو روزه با عنوان «داوری در ترازوی داوری» درباره اندیشهها و نظریات و آثار رضا داوری اردکانی، برگزار شد و قریب ۵۰ نفر از محققان و اساتید حوزوی و دانشگاهی به نقد و بررسی دیدگاههای این استاد فلسفه پرداختند که طبیعتا برخی به نقد آرای او پرداختند و برخی با رویکردی همدلانه به توصیف آرا و اندیشههای وی بسنده کردند.با وجود اینکه رضا داوری اردکانی همواره به استقبال نقد سخنان خود میرود و به سوی منتقدان خود آغوش باز میکند، ادب و متنانت او موجب شده توهینهای بیامان سروش را بیپاسخ بگذارد، گرچه بسیاری از اهالی اندیشه در روزهای اخیر ضمن اظهار تأسف از سخنان سروش، لحن ناصواب و اطلاع ناتمام او از محتوای نشست را نکوهیدهاند.
کد خبر: ۳۸۹۴۳۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۲۳
با حضور مسئولان فارس؛
طی مراسمی با حضور مسئولان فارس، پژوهشکده حکمرانی دانشگاه شیراز و مدرسه حکمرانی شهید بهشتی استانداری فارس رسما افتتاح شد و آغاز به کار کرد.
کد خبر: ۳۸۹۰۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۹
مراکز وابسته به حوزه علمیه؛
هیچ فهرست مدونی از ساختار تشکیلاتی حوزههای علمیه و مراکز، موسسات و نهادهای وابسته به آن در دست نیست، اما میتوان با کنار هم قرار دادن اطلاعات پراکنده تصویر و شمایی کلی از سازمان عریض و طویل وابسته به حوزههای علمیه ترسیم کرد. در این بخش اسامی ۱۵۰ نهاد، مرکز، موسسه وابسته به حوزههای علمیه فهرست شده است، اسامیای که هر کدام میتوانند بالقوه سوژه یک گزارش تحقیقی باشند.
کد خبر: ۳۸۸۱۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۱۶
یادداشت احمد اولیائی؛
به نظر می رسد مردم عمدتاً در بحث عدالت اجتماعی، حالت انتظار و قعود دارند تا اقامه. بدین معناکه انتظار دارند بسط عدالت در جامعه توسط حاکمیت صورت گیرد.
کد خبر: ۳۸۷۷۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۱/۲۶
درگذشت استاد فلسفه ایرانی در لس آنجلس؛
سیدجواد طباطبایی، فیلسوف و نویسنده ایرانی، شب گذشته در سن ۷۷ سالگی در بیمارستانی در لسآنجلس درگذشت. ایشان در جامعه آکادمیک ایرانی با نظریه پردازی در اندیشه سیاسی ایران و تاریخ نگاری در اندیشه سیاسی غرب شناخته میشد. آثار پربار و حلقه موافقان و مخالفان کثیر او بر کسی پوشیده نیست. طباطبایی، بدون هیچگونه تردیدی، یکی از بزرگترین اندیشهورزان معاصر ایرانی است که همین امر لزوم پرداختن به دوران حیات، آثار، افکار و اندیشههایش را دو چندان ضرورت میبخشد.اندیشههای سید جواد طباطبایی هواخواهان زیادی در میان دانشگاهیان و حتی عامه مردم پیدا کرده است. دایره ارادات نزدیکان به او به اندازهای بوده که حتی مفهوم «حلقه سید جواد» یا «حلقه ایرانشهریها» بر آنها اطلاق شده است. در مقابل اندیشه سیاسی سید جواد، منتقدان بسیاری نیز داشته و دارد. از جمله انتقادات مطرح بر نظریه سیاسی سید جواد طباطبایی در دهههای اخیر در محورهایی همچون، محافظهکاری، نزدیک بودن تئوریهای ناسیونالیسم افراطگرا (فاشیسم)، عدم انطباق با تحولات زمانه جدید، ناهمخوانی با زیست در خاورمیانه، طردگرا بودن گفتمان او، روشن نبودن منابع تحقیق، عدم انطباق اندیشه ایرانشهری با واقعیتهای جامعه ایرانی و غیرمنصفانه بودن دیدگاه او نسبت به مصلحان و روشنفکران دینی قابل جمعبندی است.
کد خبر: ۳۸۶۸۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۱۱
با حکم «پیمان جبلی»؛
پیمان جبلی رئیس سازمان صداوسیما در حکمی، علی محمد صالحی را به سمت مدیر دفتر نمایندگی سازمان در لبنان منصوب کرد.
کد خبر: ۳۸۶۴۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۲۳
دکتر علی آقاجانی تشریح نمود؛
تاریخ الهیات سیاسی بهترین گواه این معنا است که رهبران بزرگ دینی و مذهبی همواره در مقام تئوریسین کلام سیاسی از مکتب و مذهب خویش در برابر اندیشهها و جریانهای رقیب حمایت میکنند. مکتب و مذهب تشیع نیز از این قاعده کلی مستثنی نیست و امام علی (ع) به عنوان اولین امام شیعیان در قامت بزرگترین نظریهپرداز کلام سیاسی شیعه ظاهر شده و با تقریر کتاب شریف و گرانسنگ نهجالبلاغه، آینه تمامنمایی از کلام سیاسی پیشِ روی شیعیان قرار داده تا برای همیشه با رجوع به آن بتوانند خط مشی خویش را به روشنی پی بگیرند. سه محور اصلی سیاستورزی و سیاستدانی در نهجالبلاغه قابل مشاهده است: یک محور مربوط به دولت مانند مشروعیت دولت، بخش دیگر مربوط به ملت و بخشی هم شامل مسائل مربوط به جامعه.
کد خبر: ۳۸۶۳۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۱۵
مافیای رسانه ای کومله در مقابل ناصر رزازی؛
ناصر رزازی، این هنرمند و خواننده سنندجی پس از مرگ همسرش خود را مستقل از هر نوع خط فکری حزبی -سیاسی میداند و در راستای اهداف هیچ حزبی در کردستان فعالیت ندارند؛ و علی اصول هنر و ادب را بالاتر از سیاست میشناسد و نمیخواهد که بازیچه دست احزاب باشد.ناصر رزازی روز سه شنبه ۱۶ اسنفد ماه ۱۳۹۰ خورشیدی میهمان برنامه به عبارت دیگر بی بی سی فارسی بود در اظهاراتی جدید به شدت از سیاست و رویکرد حزب دموکرات کردستان و کومله انتقاد کرده و آنها را به تروریسم متهم نمود.ناصر رزازی با تلویزیون روداو، وابسته به نچیروان بارزانی و لانه تجزیه طلبها، مصاحبه ایی داشته است که مجری، در مورد مسائل و وضعیت احزاب کردستان ایران از ایشان سوال میکند. رزازی دیدگاه خود را نسبت به عملکرد و مشکلات موجود در اردوگاهها بیان میکند. زیاد طول نکشید که اعضای این احزاب در دنیای مجازی رزازی را مورد هجوم و حمله قرار دادند و هر آنچه در خور یک هنرمند سرشناس نیست، به ایشان چسباندند.
کد خبر: ۳۸۵۹۵۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۹/۱۵
آیا دو فیلسوف نقطه مقابل یکدیگرند؟
ما نباید میان امام خمینی به عنوان یک حکیم سیاسی و علامه طباطبایی به عنوان یک حکیم اجتماعی، «تعارض» فکری قائل شویم. بلکه این دو «تمایز» دارند. تمایز به معنای تعارض نیست. البته که این مساله نمونههای مشابهی را نیز در دوران مختلفِ فلسفه و حکمت داشته است. شاید برجستهترین نمونه آن ارسطو و افلاطون بودهاند. افلاطون بیشتر فیلسوفی نظری و تئوریک است، اما ارسطو، فیلسوفی عملیاتی است.
کد خبر: ۳۸۵۵۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۰۵
گفتگو با عبدالحسین خسروپناه؛
عبدالحسین خسروپناه معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی با تأکید بر اینکه کشور ما در این چهار دهه از قبیله گرایی سیاسی آسیب جدی دیده است، گفت: بعضی از شخصیتها دارند امام را فراموش میکنند. امام شخصیت زنده است. اندیشه و منظومه فکری امام یک منظومه فرازمانی و فرامکانی است و این طور نیست که تاریخ مصرف اندیشه امام تمام شود. من اینجا باز میخواهم از این دو قبیله سیاسی گلایه کنم. قبیله اصولگرایی به ندرت از امام یاد میکنند و قبیله اصلاح طلبی هم امام را در مسیر منافع خودشان تصرف میکنند؛ هر دو غلط است. هم کسانی که از امام یاد نمیکنند و اندیشه امام را کنار زده اند و بی اعتنا به اندیشه امام شده اند اشتباه میکنند و هم کسانی که تصرف معنایی در اندیشه امام دارند به خطا میروند.
کد خبر: ۳۸۴۵۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۱۷
در برنامه شیوه شبکه ۴:
شب گذشته احمد زیدآبادی تحلیلگر سیاسی اصلاح طلب و محمد صادق کوشکی استاد دانشگاه تهران و چهره اصولگرا که به عنوان کارشناس در تلویزیون نیز حاضر میشود، در برنامه «شیوه» شبکه ۴ سیما به مناظره پرداختند.احمدزیدآبادی، پژوهشگر سیاسی در برنامه شیوه گفت: من میخواهم با مردم حرف بزنم. ما تریبون نداریم. هر وقت حرفی زدیم سر از زندان درآوردیم. صدها نهاد در این کشور ساخته شده؛ که اینها وابسته به نظام هستند و به خود حق میدهند فعالیتها و تصمیمات و رفتارهای دولتمردان را وتو کنند. الان امام جمعه مشهد میتواند کل دم و دستگاه دولت را وتو کند. این وتو غیرقانونی است. در ادامه مهم ترین بخش های صحبت های این دو را آوردهایم.
کد خبر: ۳۸۴۱۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۰۱
یادداشت مهدی فقیه؛
در هفته گذشته در رسانهها خبر میل و اشتیاق به مهاجرت ایرانیان در اکثر رسانههای داخلی بازتاب گسترده یافته بود تا دیروز که خبر ناگوار فوت «مهسا امینی» منتشر شد. جامعه ایران و فضای سیاسی-اجتماعی آن در کنار شکافهای فزاینده اقتصادی، قومی و... به سرعت به سمت دو قطبی شدن حول محور سنت و مدرنیسم حرکت میکند. حوادث تلخی مانند فوت مهسا امینی که موجب تحریک افکار عمومی و جریحه دار شدن احساسات مردم شده است آزمون مهمی در مقابل دستگاه قضایی است تا با رسیدگی سریع و عادلانه و همچنین برخورد قاطعانه با عاملان این حادثه شوم و تلخ فضای سیاسی و اجتماعی کشور را زمینه ساز بروز التهاب، نا آرامی و بحران زایی نکند.
کد خبر: ۳۸۳۵۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۲۷
اثرات فقه بر قانون؛
قانون گرایی و توسعه دو وظیفه اصلی حاکمیتها است که ارتقا کشورها را سبب میشود. در جوامع دینی نظیر جوامع اسلامی (با تاکید بر جمهوری اسلامی ایران)، قوانین ریشه در دین داشته و برگرفته از فقه هستند، چنانچه برداشت جامع شرایط و پویایی از فقه اسلامی وجود نداشته باشد و اکتفا به فقه سنتی صورت پذیرد. مسلما قوانین هم کارآمدی خود را از دست خواهند داد. کتاب قانون شرع و جامعه ایرانی، با نگاهی گذرا به برخی از ابعاد شرعی قوانین و عرفهای موجود در دوره قاجار از دیدگاه یک صاحب نظر خارجی (نوبر آکی کندو)، نگاه میکند. این کتاب توسط علی محمد آزاده، ترجمه شده است.
کد خبر: ۳۸۰۹۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۱۹
فرشاد مومنی:
الان چند صد حزب در کشور فعال است، اما شما هیچ ردی از کارکرد حزبی مشاهده نمیکنید. ما در غیاب شهید بهشتی و بر اساس همان اصل تقدم ایده بر سازمان، به این نتیجه رسیدیم که باید وجوه اندیشهای باور به این مساله را تقویت کنیم و به حد نصابی از داناییهای هویت جمعی یافته دست یابیم که در این مسیر هم گامهایی در حد مقدورات برداشتهایم
کد خبر: ۳۸۰۶۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۱۴
نشست «بهشتی شهید و مسائل امروز ما»؛
جت الاسلام و المسلمین رحیم نوبهار عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی گفت: ما باید احساس خطر کنیم مجلسی که از دهها فیلتر گذشته اختیارات خودش را به یک شورا واگذار کند. چرا میخواهید نفسی که از دولت – ملت باقی مانده را بگیرید؟ اینقدر فضاها را نبندید. اینکه در جریان هر انتخاباتی این همه دعوا داشته باشیم و صدها فرد شناخته شده و ناشناخته در مورد صلاحیتشان حرف داشته باشند با جمهوریت سازگار نیست. بدون شک آیت الله بهشتی با این رویه مخالف بودند. مردم و جمهوریت را باور کنیم و به لوازم جمهوریت پایبند باشید؛ جمهوریت عهد شما با مردم و نخبگان است.
کد خبر: ۳۸۰۳۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۰۷
داوری اردکانی؛
رضا داوری اردکانی، رئیس فرهنگستان علوم و چهره ماندگار فلسفه میگوید: از اهل فلسفه نباید توقع داشت و خواست که مستقیماً برای مشکلات اقتصادی- اجتماعی چارهای بجویند. فیلسوف با اینکه توجه خاص به زبان و گفتار و کردار حکومت و اخلاق مردمان دارد در مقام مصلحتبینی نیست و نمیتواند بگوید که مردم و حکومت چگونه و از چه راه باید مسائل سیاست و اقتصاد و مدیریت را حل کنند و به رفع مشکلها در شئون مختلف بپردازند.
کد خبر: ۳۷۹۵۵۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۲۲